بررسی ارتباط آلودگی هوا با میزان تراکم وشاخص های بیوشیمیایی استخوان در ساکنین مناطق مختلف تهران

مقدمه: استئوپروز یکی از بیماری های شایع و بدون علامت است. در ایران 50% مردان بالای 50 سال و70% زنان بالای 50 سال مبتلا به استئوپروز یا استئوپنی هستند. به علاوه کمبود ویتامین d نیز در شهر تهران از شیوع بالایی برخوردار است. از آنجا که وضعیت آلودگی هوا در شهر تهران بحرانی است و آلودگی هوا می تواند یکی از موارد تأثیرگذار بر میزان ویتامین d سرمی باشد، این مطالعه با هدف بررسی ارتباط آلودگی هوا در شهر تهران با میزان شاخص های استخوانی انجام شد. مواد و روشها: در این مطالعه تعداد 184 فرد 69-20 ساله ساکن شهر تهران به صورت تصادفی از 14 بلوک در شعاع km4 از 5 ایستگاه هواشناسی انتخاب شدند. مناطق به 2 منطقه پاک و آلوده تقسیم و سپس ویتامین d، کلسیم، فسفر، آلکالین فسفاتاز، پاراتورمون و تراکم استخوانی در ناحیه لگن و کمر بررسی شد. برای تحلیل داده ها نرم افزار آماری (11.5) spss، آزمون t برای مقایسه میانگین مقادیر به دست آمده، آزمون 2 برای متغیرهای کیفی و fisher exact test در موارد لزوم مورد استفاده قرار گرفت. برای مقایسه میزان خطر و خطر نسبی از odds ratio یا relative risk و برای مقایسه چندین میانگین از آنالیز واریانس استفاده شد. سطح معنی داری کمتر از 05/0 در نظر گرفته شد. نتایج: بطور کلی 6/79% افراد مورد مطالعه مبتلا به کمبود ویتامین d بودند. کمبود ویتامینd سرم در مردان ساکن منطقه آلوده (2/86%) نسبت به مردان ساکن منطقه پاک (8/61%) بالاتر بود (029/0p=). شانس خطر کمبود ویتامینd در مردانی که در منطقه آلوده زندگی می کردند، 675/1 برابر سایر مردان مورد مطالعه بود (خطر نسبی=675/1 و نسبت شانس=869/3). استئوپروز نیز در مردان و زنان منطقه آلوده (6/0%) بیشتر از ساکنین منطقه پاک (0/0%) بود (034/0p=) و افرادی که در منطقه آلوده زندگی می کردند در مقایسه با ساکنین منطقه پاک 26/6 برابر بیشتر در معرض ابتلا به استئوپروز بودند. نتیجه گیری: بنابر نتایج این مطالعه مواجهه با آلودگی هوا می تواند خطر ابتلا به استئوپروز را به نسبت بالایی افزایش دهد. از آنجا که متغیر محل سکونت ممکن است به سادگی امکان پذیر نباشد، در نظر داشتن سایر راه های مقابله با کمبود ویتامین d مانند غنی سازی مواد غذایی با ویتامین d می تواند کمک کننده باشد.